valse vrijheid

Ik weet het. Ik kan nog al eens kort door de bocht zijn. Tegenwoordig bijt ik wat vaker op mijn lip, spreek niet te snel een oordeel uit en probeer iets te laten bezinken en er dan pas wat van te vinden.
Nu ben ik er toch wel uit als het gaat om de dame.
Aan de buitenkant een stoer wijf. Maar dat is maar buitenkant. Er zijn er maar weinig die wat verder mogen kijken dan die buitenkant.
Ik heb wel eens met haar gepraat, maar merkte wel dat ze het heel moeilijk vond om zich kwetsbaar op te stellen.
Ik ken haar al ruim 15 jaar. Tot voor kort woonde ze ook nog eens vlak bij mij en ze heeft op de zelfde lagere school gezeten als ik.
Lang, heel lang, heeft ze demonen uit haar jeugd met zich meegetorst. Ik twijfel of ze die al allemaal kwijt is.
Toen ze kwam werken op de school waar ik nu ook werk, was ze zoekende. Een man. Zo had ze tijdelijk iets met een veel jongere man, een oud-leerling. Dat werd niets. Later trouwde ze met een man uit Sri Lanka. Ze kregen samen een dochter. De man was zachtaardig. Er was een tijd dat ze van elkaar hielden. Natuurlijk waren er verwachtingen. Soms gooien die roet in het eten. Eerst was het geen probleem dat deze man geen geld binnen bracht. Dat zou wel komen. Eerst goed Nederlands leren. Het was niet erg dat zij kostwinner was. Totdat de dromer te veel dromer werd. Niet doorzetten, beloftes maken en die niet nakomen en geld uitgeven aan eigen pleziertjes. Een man die, zo bleek in de loop van de tijd, niet los kwam van zijn moeder. De dame zat dus met het prototype vervelende schoonmoeder opgezadeld die alles goed vond wat haar zoon wel of niet deed.
Wat ooit liefde was transformeerde in ergernis op ergernis. De knoop werd gehakt. Scheiden. Nog een heel gedoe. Hij wilde niet meewerken, zij probeerde zich staande te houden. Juist dan, als er zoiets ingrijpends gebeurt, komen de oude demonen je weer opzoeken. Het zijn niet voor niets demonen. Inmiddels was ik haar leidinggevende. Een nieuwe vriend diende zich aan. Schuchter was ze, toen ze me dit vertelde. Ja, misschien dacht ik wel dat het te snel was.
Meid, wie ben ik? Al voor je de knoop hakte om te gaan scheiden, was je er al lang klaar mee. Wat is de definitie van snel?
Toch. Een nieuwe liefde, maar niet goed in je vel zitten. Alles stapelde op.
Ze knapte. Niet alleen de moeizame scheiding, maar ook haar oude vijanden vestigden zich in haar hoofd. Ze kon niet om hulp heen, al had dat ook flink wat voeten in de aarde, want ja, haar beeld was dat ze uit zichzelf sterk moest zijn.
Ze wilde niets. Geen contact. Contact dat toch moest. Ik ging bij haar langs. Haar nieuwe vriend was er ook. Het was zonneklaar. Het ging niet goed met haar. Helemaal niet goed. Wat me vooral bij is gebleven is de zorgzame vriend die net iets te veel de antwoorden gaf op de vragen die ik aan haar stelde. Een onaangenaam gevoel van jeuk maakte zich van mij meester.
Ze zocht hulp en langzaam aan krabbelde ze weer op. In de gesprekken die volgden, liet ze weinig los. Dat hoefde ook niet. Wel was duidelijk dat ze ook van haar therapeut niet wilde dat er te dichtbij gekomen werd.
Op het moment dat ze volledig arbeidsgeschikt werd verklaard, was er iets in haar veranderd. Niet ten goede. De vrouw die altijd hardwerkend was, was veranderd.
Het ging eigenlijk nog steeds niet goed met haar. Zei ze zelf ook. Als je er echter zelf niets mee wil doen, blijft er weinig over om over te praten. Ik kwam haar tegemoet. Ik kon wat schuiven met uren en kon ervoor zorgen dat ze een dag roostervrij was, ook al had ze een volledige baan.
Het vuur was gedoofd. Steeds vaker negatief over leerlingen. Uitstralen dat ze de afgelopen jaren wel genoeg had gedaan en het nu maar eens kalmer aan ging doen. De bijzondere taak die ze heeft deels laten versloffen. Ook viel me op dat ze ronduit onaardig werd naar sommige collega's. Achter hun rug om. Onprofessioneel gedrag. Ik sprak haar aan. Het werd erkend, maar ook enigszins afgezwakt. Wat ik pareerde.
Aan het begin van deze maand leverde ze haar ontslagbrief in. In juni is ze weg.
Het huis is verkocht, ze trekt bij haar nieuwe liefde in. In Zeeland, waar ze niemand kent, behalve dan haar nieuwe vlam.
Eerder liet ze al iets te duidelijk weten dat haar nieuwe vlam 'directeur' is. Iets te opvallend laten zien dat er nu voor haar gezorgd wordt. Iets te veel uiterlijk vertoon, dure sieraden. Voorheen had dit nog iets charmants, omdat ze er zelf voor zorgde.
Nu? Geen nieuwe baan. Halsoverkop intrekken bij iemand en alles achter je verbranden. Weg met de onafhankelijkheid waar je zo trots op was. Met een zieke vader die alleen maar zieker zal worden. Ouders die gewend waren dat dochterlief om de hoek woonden en regelmatig hun kleinkind over de vloer hadden, zullen je minder zien.
Ik verbaas me.
De naïviteit is alom aanwezig. Onafhankelijkheid is in de prullenbak verdwenen.
Het schooljaar maak je niet af. Je zegt het best moeilijk te vinden, omdat je je verbonden voelt. Spreek de waarheid. De banden zijn al doorgesneden. Je zorgt dat de school straks opeens met een maand zit waarin waarschijnlijk een aantal lessen niet te vervullen is. Je bijzondere taak vraagt juist veel van je in de maand juni, maar je laat het heel gemakkelijk los.
Natuurlijk. Je mag dit doen.
Wat is de haast? Vertel me geen sprookjes. Ik geloof er niet in.
Dinsdag ga ik afspraken met je maken. Om te waarborgen dat de afronding bij mij niet een hele zure nasmaak oplevert.  
Ik hoop dat jouw werkelijkheid geen sprookje is. Ik gun je rust en liefde, ik gun je weelde.
In ruil voor je onafhankelijkheid? Je vrijheid?